چرا روف‌گاردن؟
احداث باغ‌بام بر فراز ساختمان‌ها، یک امکان فوق‌العاده است که به لطف دانش مهندسی عمران و همچنین توسعۀ ژئوسنتتیک‌ها، برای ساکنین شهرهای شلوغ فراهم آمده‌است. دلایل ساخت روف‌گاردن، ابعاد مختلفی دارد که نه تنها بودجۀ تخصیص‌یافته برای احداث آن را توجیه می‌کند. بلکه به‌علاوه، باعث بهره‌وری و افزایش بازدهی پروژه‌های ساختمانی نیز می‌گردد.
در این مقاله قصد داریم تا با دسته‌بندی مواهب و مزایای روف‌گاردن، علل افزایش روزافزون تمایل و تقاضای کارفرمایان و مالکان برای آن را بشناسیم. در این دسته‌بندی ابتدا به مزایای اقتصادی روف‌گاردن اشاره می‌کنیم. سپس نقش قابل توجه آن در بهبود محیط زیست شهری را بررسی می‌کنیم. و در انتها به سایر تاثیرات مثبت و جالب‌توجه این فضا در بناهای شهری اشاره می‌کنیم.
مزایای اقتصادی روف‌گاردن:
افزایش قیمت ملک از 10 تا 25%:
وجود باغ‌بام در ساختمان به‌طور قابل ملاحظه‌ای بر قیمت آن تأثیر می‌گذارد. این مهم در درجۀ اول برای سرمایه‌گذاران و کارفرمایان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. دریک تحقیق انجام شده در ایالات متحده، این افزایش قیمت از 10 تا 25 درصد گزارش شده‌است. گرچه این مقدار در مناطق مختلف متفاوت است. اما دست‌کم می‌توان گفت این افزایش قیمت اگر سودی مضاعف به‌همراه نداشته‌باشد، می‌تواند تامین‌کنندۀ کل یا بخش اعظمی از بودجۀ احداث روف‌گاردن باشد.
جلب نظر مشتریان:
باغ‌بام به سبب مزایای بسیار در کاربری، مورد توجه بسیاری از مشتریان است ودر بازار پُر رقابت املاک یک مزیت رقابتی ویژه به حساب می آید و در فرآیند فروش و بازگشت سرمایه بسیار مؤثر است.
افزایش قابل‌ملاحظۀ عمر مفید بام:
باغ‌بام می‌تواند به‌عنوان یک لایۀ محافظ دربرابر عوارض طبیعی، مانند تابش خورشید وآلاینده‌های محلول در آب حاصل از بارندگی، باعث افزایش طول عمر مفید مصالح پشت‌بام تا 200% گردد.
کاهش چشمگیر مصرف انرژی:
پشت‌بام ساختمان‌های دارای باغ‌بام مقاومت حرارتی بیشتری نسبت به پشت‌بام‌های معمولی دارند. در زمستان تا 30% کمتر گرما از دست می‌دهند و در تابستان هزینۀ کمتری برای خنک کردن فضای داخلی آنها لازم است.
افزایش کارایی تاسیسات خنک‌کننده:
تأسیسات خنک‌کننده مثل چیلر‌ها و کولرها که معمولا بر روی پشت‌بام‌ها قرار دارند، با کاهش دمای محیطی در باغ‌بام، بهینه‌تر کار می‌کنند و علاوه بر مصرف انرژی کمتر، عمر مفید بیشتری خواهند داشت.
استفاده از آب حاصل از بارندگی تا:
آب باران و برف یک منبع طبیعی بسیار با ارزش و رایگان است که با احداث باغ‌بام به‌جای هدر رفت، می تواند مولد ارزشافزوده‌هایی که به آنها اشاره شد، باشد.
برداشت برخی محصولات:
در باغ‌بام‌هایی با باغچه‌های مناسب امکان کاشت و برداشت بعضی محصولات مصرفی وجود دارد. البته این کار شاید بیشتر از اهمیت اقتصادی، مزایای فردی و اجتماعی برای ساکنین ساختمان داشته‌باشد.
مزایای محیط‌زیستی روف‌گاردن:
کاهش دی‌اکسیدکربن و افزایش اکسیژن:
گیاهان با انجام عمل فتوسنتز، دی‌اکسیدکربن موجود در هوا را جذب، و در مقابل، اکسیژن و بخار آب در هوا آزاد می‌کنند. این ویژگی گیاهان امکان ادامۀ حیات برروی زمین را فراهم ساخته‌است. تولید اکسیزن در فضاهای شهری با آلودگی روزافزون، از اهمیت بسیاری برخوردار است.
کاهش مصرف انرژی:
همان‌طور که در بخش مزایای اقتصادی باغ‌بام اشاره شد، سقف‌های دارای روف‌گاردن رسانایی حرارتی کمتری دارند. کاهش مصرف انرژی حاصل، باعث کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای تولیدشده در ساختمان یا نیروگاه تولید برق خواهد شد.
کاهش متوسط دما در شهرها:
مصالح ساختمانی انرژی تابشی خورشید را جذب و به صورت حرارت بازنشر می دهند. این گرمای بازتابی در محیط شهری محبوس شده و دمای متوسط را در این مناطق افزایش می‌دهد. این پدیده را به نام جزایر گرمایی شهری می شناسیم. پوشش گیاهی به‌طور محسوسی از شکل‌گیری جزیره‌های حرارتی در شهرها جلوگیری می‌کند.
جزیرۀ گرمایی شهری
افزایش کیفیت هوا:
گیاهان با جذب گرد و غبار و ذرات معلق و انتشار اکسیژن و بخار آب تاثیر بسزایی در افزایش کیفیت و رطوبت هوا دارند.
فیلتراسیون آب حاصل از بارندگی:
مواد پوشانندۀ بام‌ها معمولا حاوی ترکیبات شیمیایی مضر هستند که می توانند در آب بارندگی حل شوند. از سوی دیگر باران و برف در شهرها بسیاری از آلاینده‌های جوی را در خود حل می‌کنند. روف‌گاردن می‌تواند این آب را قبل‌از رسیدن به آب‌راه‌ها جذب و فیلتر کند.
محیط‌زیست سایر جانداران:
پوشش‌های گیاهی شرایط را برای زندگی دوبارۀ گونه‌های جانوری که با رشد شهرها از زیستگاه خود بیرون رانده‌شده‌اند و در خطر نابودی قرار دارند، فراهم می آورد.
سایر مزایای روف‌گاردن:
زیباسازی فضای شهری:
نمای خشک و بی‌روح ساختمان‌های سنگی و شیشه‌ای، با بکارگیری گیاهان بسیار زیباتر و چشم‌نواز و مطلوب‌تر به‌نظر می‌آید و این امر در زیباسازی فضای شهری بسیار مؤثراست.
امکانات تفریحی:
باغ‌بام محیطی مناسب و در دست‌رس برای انواع گردهمایی‌ها، برگزاری مراسم و سایر فعالیت‌های اجتماعی و تفریحی است. همچنین می‌توان با قرار دادن وسایل تفریحی و ورزشی، به کارایی‌های این فضا افزود.
استفاده از فضای مردۀ پشت‌بام:
فضای پشت‌بام‌های معمولی، یک محیط بلااستفاده و ناخوش‌آیند و مرده است که می‌تواند به یک محیط کاربردی و جذاب تبدیل شود.
افزایش سرانۀ فضای سبز:
سرانۀ فضای سبز یعنی متوسط مقدار فضای‌سبز به‌ازای افراد جمعیت یک منطقه. در شهرهای پرجمعیت سرانۀ فضای سبز بسیار کمتر از میزان استاندارد لازم است. یعنی امکان استفادۀ بهینۀ افراد از آن بسیار پایین می‌باشد. باتوجه به حیاتی‌بودن نقش فضای‌سبز بر سلامت‌روانی اهمیت آن در محیط‌های شهری رو به افزایش است.
کاهش آلودگی صوتی:
یکی دیگر از مشکلات شهرهای بزرگ آلودگی صوتی است که این مقدار در کشور بیشتر از حد استاندارد است. طبق تحقیقات باغ‌بام می تواند به مقدار 3 دسی‌بل از آلودگی صوتی انعکاسی و تا 8 دسی‌بل از آلودگی صوتی محیطی را کاهش دهد.
در پایان می‌توان گفت شاید روف‌گاردن در نگاه اول یک پدیدۀ تجملی و غیر اقتصادی بنظر بیاید. اما با نگاه دقیق‌تر به راحتی می‌توان به این نتیجه رسید که مزایای آن، روف‌گاردن را بیشتر از یک فضای لوکس غیر ضروری، به یک گزینۀ پرکاربرد و منطقی برای سرمایه‌گذاران ملکی و ساکنین شهرها بدل کرده‌است.
